برق یکی از اجزای اصلی زندگی روزمره ی ماست. عملا اکثر کارهایی که ما در طول روز انجام می دهیم به صورت مستقیم یا غیر مستقیم برق نیاز دارد. تمام وسایلی که ما استفاده می کنیم در مراحل ساختشان در صنعت، از برق استفاده شده. وسایل برقی به میزان مشخصی از برق استفاده می کنند و نوسانات جریان برق، می تواند آثار منفی برای کالاهای ما داشته باشد.
برای طراحی وسایل برقی، با استفاده از قطعاتی می توانیم از شدت این نوسانات جلوگیری کنیم و آن ها را کنترل کنیم. یکی از این قطعات کلید های حرارتی هستند. در ادامه ی این مقاله به انواع کلید های حرارتی مانند کلید حرارتی هیوندای ، کاربردهایشان و نحوه ی نصب و راه اندازی می پردازیم.
کلید حرارتی چیست؟
کلید حرارتی از عبارت Motor Protection Circuit Breaker به معنای مدار قطع کن محافظ موتور، گرفته می شود که به اختصار به آن BMPC گفته می شود. در بازار به این کلید، کلید حرارتی – مغناطیسی می گویند.
کلید حرارتی یک قطعه حفاظتی و نوعی قطع کننده ی مدار است که از موتور را در برابر اتصالات کوتاه محافظت می کند. این قطعه می تواند در صورت اضافه بار الکتروموتور را از منبع ورودی جدا کند و در زمان اتصال کوتاه به صورت خودکار مدار قدرت را قطع و وصل می کنند. این کلید ها برای محافظت از موتور و روشن خاموش کردن آن استفاده می شود.
قابلیت های مهم کلید حرارتی به شکل زیر است:
- قابلیت قطع زیر بار
- روشن و خاموش کردن موتور
- حفاظت از موتور وسایل برقی
انواع کلید های حرارتی
کلید های حرارتی ۵ نوع متفاوت دارند که با توجه به هدف استفاده ی شما از آن ها می توانید یکی را انتخاب کنید.
دیسک دو فلزی یا ضربه محکم | این نوع از کلید حرارتی از دو فاز غیر مشابه تشکیل شده است که با سرعت متافوتی منبسط می شوند و عمل انبساط ، سوییچ را فعال می کند |
کلیدهای نی حرارتی | از یک جفت کنتاکت روی نی های فلزی آهنی تشکیل شده اند که توسط میدان مغناطیسی فعال می شوند. |
کلید جیوه ای | کلید های جیوه ای دارای کنتاکت هایی شامل جیوه هستند. جیوه به عنوان یک رسانای الکتریکی با توجه به زاویه شیب، تماس را فعال و غیر فعال می کند. |
کلیدهای حرارتی میله و لوله | این نوع کلید از یک میله درونی و لوله بیرونی تشکیل شده اند که ضریب انبساط متفاوتی دارند و امکان حرکت به شکل پیستونی را فراهم می کند. |
کلید حرارتی گازی | این کلید، کشش بخار هم نام دارد. به وسیله ی انبساط یک گاز یا بخار در لامپ، اتصالات را قطع می کند. |
مزایای و کاربرد های کلید های حرارتی
از مزیت های مهم و اصلی کلید های حرارتی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قدرت قطع بالا
- قابل استفاده در مدارهای جریان بالا
- مقاومت زیاد در برابر بارهای لحظهای
- امکان تنظیم و ایجاد جریان حفاظتی در یک بازه معین
- امکان تنظیم دقیق پارامترهای الکتریکی
- امکان فرمانپذیری و کنترل
- حفاظت دربرابر اضافه جریان و اتصال کوتاه
- امکان قطع و وصل مدار قدرت در حین کار
- حفاظت بر روی سهفاز (متفاوت با بیمتال)
- عدم نیاز به تعمیر و نگهداری
- حفاظت موتور در برابر قطعی فاز یا عدم تقارن فازها
- جایگزینی برای کلیدهای مینیاتوری و بیمتال
- کلیدزنی مدارهای موتوری
- حفاظت قابل تنظیم برای اضافه بار مغناطیسی و حرارتی
- حفاظت از موتور الکتریکی در برابر انواع خطاهای الکتریکی
- ایجاد تاخیر حرارتی برای روشن شدن موتور.
نصب انواع کلید های حرارتی
نصب کلید های حرارتی همانند کلید هوایی هیوندای زیاد کار سختی نیست اما باید توجه داشته باشید که نصب این کلید ها برای انواع ۳ فاز و تک فاز متفاوت است که در ادامه نحوه ی نصب هردوی آن ها را توضیح می دهیم.
نصب کلید حرارتی تک فاز
در ابتدا فاز ورودی را به اولین ترمینال قدرت از سمت چپ وارد کرده و نول ورودی را به سومین ترمینال قدرت از سمت چپ میدهیم. در ادامه از سومین ترمینال خروجی از سمت چپ یک سیم به ورودی ترمینال دوم کلید وارد میکنیم. در نهایت خروجیهای اول و دوم کلید را به موتور متصل میکنیم.
البته باید بدانید که تمام کلیدهای حرارتی ایران ۳ فاز هستند؛ اما در صورت نیاز برای استفاده از تک فاز می توانید از این روش هم استفاده کنید.
نصب کلید حرارتی سه فاز
کلید اتوماتیک را باید در ابتدای مدار نصب کنید. سپس این کلید در ابتدای مدار راه اندازی موتور قرار می گیرد. برق سه فاز شبکه به ورودیهای ترمینال قدرت کلید نصب شده و خروجیهای سه فاز آن به موتور متصل میشود. حال میتوان از کنتاکت های کمکی کلید حرارتی برای اعلام وضعیت کلید یا استفاده برای مدار فرمان در جهت راه اندازی یا کنترل دیگر بخشهای تابلو برق استفاده نمود.
تفاوت کلید های حرارتی با بیمتال
کلید های حرارتی و بیمتال ها عملکرد مشابهی دارند و هردو وظیفه ی محافظت در برابر اختلالات جریان است، اما تفاوت هایی هم دارند که ضریب امنیت کلید های حرارتی را بالا می برند.
بیمتال برای اتصال به الکترو موتور نیاز به کنتاکتور دارد و بعد از کنتاکتور قرار می گیرند. تیغه های ورودی آن به ترمینال های خروجی کنتاکتور متصل میگردد اگر کنتاکتور توسط شیء خارجی، دچار مشکل شود با قطع مدار فرمان برق ورودی الکترو موتور قطع نشده و موجب سوختن موتور میگردد.
اما در کلیدهای حرارتی به کنتاکتور نیاز نداریم و قبل از آن نصب می شود. کلید حرارتی مستقیم به منبع سه فاز متصل می شود. در صورت بروز خطا، کلید حرارتی، منبع سه فاز را قطع کرده و از سوختن موتور جلوگیری میکند.
از طرفی کلید های حرارتی می توانند از اضافه بار و اتصالات کوتاه جلوگیری کنند و کلیدOn و Off دارند تا به راحتی موتور را خاموش روشن کند ولی بیمتال ها نه تنها کلیدی برای on و off ندارند، بلکه فقط از موتور در برابر اضافه بار و داغ شدن محافظت می کنند.
قیمت کلید های حرارتی
کلید های حرارتی با توجه به نوع برند و عملکرد قیمت های متفاوتی دارند. بهترین برند کلید های حرارتی، کلید های برند هیوندای هستند. فروشگاه تخصصی نوین برق٬ با دو دهه فعالیت در صنعت برق، انواع کلید های حرارتی را موجود دارد و شما می توانید برای استعلام قیمت خرید و نصب کلید ها با مشاوران ما در تماس باشید.
جمع بندی
کلید های حرارتی نوعی محافظت کننده از موتور ها هستند که از اتصالات کوتاه جلوگیری می کنند و کاربرد های زیادی دارند که در متن مقاله ذکر شد. برای نصب کلید های حرارتی باید توجه کنید که نحوه ی نصب و راه اندازی آن با توجه به تک فاز یا سه فاز بودن متفاوت است. شما برای تهیه کلید های حرارتی٬ کنترل فاز دیجیتال شیوا امواج ٬ ولت متر شیوا٬ آمپر مترشیوا٬ کنتاکتور هیوندای٬ بی متال هیوندای و… می توانید به فروشگاه نوین برق به نشانی www.novinbargh.com مراجعه کنید.