با افزایش سن، افراد سالمند با مشکلاتی مواجه می‌شوند که به دلیل تغییرات جسمی و کاهش توانایی‌های بدن به‌وجود می‌آیند. یکی از شایع‌ترین این مشکلات، بیماری‌های مفصلی است که می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی کیفیت زندگی این افراد را تحت‌تاثیر قرار دهد. مفاصل به‌عنوان نقاط اتصال استخوان‌ها، در طول زندگی به دلیل استفاده مداوم و فشارهای وارده، دچار فرسایش می‌شوند. این مسئله در افراد سالمند بیشتر به چشم می‌خورد و به شکل بیماری‌های مختلف مفصلی بروز می‌کند که می‌تواند درد، التهاب، و محدودیت در حرکت را به‌دنبال داشته باشد. در این متن، به بررسی برخی از شایع‌ترین بیماری‌های مفصلی در سالمندان و دلایل بروز آنها می‌پردازیم و همچنین، راه‌های درمان و مدیریت این بیماری‌ها را بررسی می‌کنیم.
۷ مورد از بیماری‌های مفصلی در سالمندان
در ادامه به ۷ مورد از انواع بیماری های مفصلی در سالمندان اشاره می‌کنیم و اطلاعات تکمیلی در مورد آنها ارائه می‌دهیم.
آرتروز (Osteoarthritis)
آرتروز یکی از انواع بیماری های مفصلی در سالمندان است که به دلیل تخریب غضروف مفصلی و فرسایش مفاصل به‌وجود می‌آید. غضروف به‌عنوان یک لایه محافظ، وظیفه کاهش اصطکاک و جذب شوک‌ها را دارد. با افزایش سن و استفاده مداوم از مفاصل، این غضروف به‌تدریج نازک می‌شود و توانایی خود را از دست می‌دهد. در نتیجه، مفاصل دچار درد، سفتی، و تورم می‌شوند. زانوها، ران‌ها، و ستون فقرات از مفاصلی هستند که بیشتر تحت تاثیر این بیماری قرار می‌گیرند.
درمان آرتروز در سالمندان معمولاً شامل تغییرات در سبک زندگی، مانند کاهش وزن و انجام ورزش‌های سبک است. داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی نیز برای کاهش درد و التهاب تجویز می‌شوند. در موارد شدیدتر، جراحی تعویض مفصل می‌تواند به بازگشت توانایی حرکت کمک کند. همچنین، فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی به‌منظور افزایش قدرت عضلات و بهبود تحرک مفاصل اهمیت دارد.
آرتریت روماتوئید (Rheumatoid Arthritis)
آرتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی است که سیستم ایمنی بدن به‌طور نادرست به بافت‌های سالم مفاصل حمله می‌کند. این بیماری مزمن و التهابی می‌تواند باعث آسیب شدید به مفاصل و حتی تخریب استخوان‌ها شود. سالمندان به دلیل ضعف سیستم ایمنی و وجود سایر بیماری‌های مزمن مانند دیابت و فشار خون بالا، بیشتر در معرض خطر این بیماری هستند.
درمان آرتریت روماتوئید معمولاً به استفاده از داروهای ضد التهاب، داروهای ضد روماتیسمی مانند متوترکسات، و گاهی کورتیکواستروئیدها نیاز دارد. فیزیوتراپی نیز به کاهش سفتی مفاصل و بهبود حرکت کمک می‌کند. در موارد حاد، جراحی برای تعویض مفصل ممکن است مورد نیاز باشد. مدیریت دقیق و پیگیری مداوم از سوی پرستار سالمند ویلچری و فلج می‌تواند به حفظ کیفیت زندگی سالمندان کمک کند.
نقرس (Gout)
نقرس یا آرتریت گوت یکی دیگر از بیماری‌های مفصلی است که به‌دلیل انباشت بلورهای اسید اوریک در مفاصل رخ می‌دهد. این بیماری معمولاً در مفصل انگشت شست پا دیده می‌شود و با درد شدید، قرمزی، و تورم همراه است. سالمندان به دلیل تغییرات متابولیکی و کاهش عملکرد کلیه‌ها بیشتر مستعد این بیماری هستند.
برای درمان نقرس، پزشکان معمولاً داروهایی مانند کلشیسین تجویز می‌کنند. همچنین، تغییرات در رژیم غذایی با کاهش مصرف مواد غذایی غنی از پورین، مانند گوشت قرمز و مشروبات الکلی، می‌تواند به کنترل بیماری کمک کند.
به نقل از سایت medlineplus:
«آسیب های ناشی از استفاده بیش از حد معمولاً به بافت های نرم مفصل آسیب می زند. آنها می توانند زمانی اتفاق بیفتند که با انجام حرکات یکسان و مکرر روی مفصلی خیلی سخت کار می کنید. به عنوان مثال، ممکن است در اثر نواختن یک آلت موسیقی، ورزش یا انجام برخی کارها، مانند نجاری یا نقاشی، آسیب ناشی از استفاده بیش از حد را دریافت کنید.»
سندرم کارپال تونل (Carpal Tunnel Syndrome)
سندرم کارپال تونل به‌ویژه در سالمندان شایع است و به‌دلیل فشار بر عصب مدیان در مچ دست رخ می‌دهد. این فشار می‌تواند به‌دلیل تورم بافت‌های اطراف، آرتروز مچ، یا وجود توده‌های چربی در ناحیه مچ باشد. علائم این بیماری شامل درد، بی‌حسی، و سوزش در انگشتان و دست است.
برای درمان، از دستگاه‌های اولتراسونیک، فیزیوتراپی، و داروهای ضد التهاب استفاده می‌شود. در موارد شدیدتر، جراحی برای کاهش فشار از عصب مدیان انجام می‌گیرد. درمان سریع و دقیق، به‌ویژه برای سالمندان، اهمیت دارد تا از عوارض بلندمدت مانند کاهش عملکرد دست جلوگیری شود.
آرتریت ایدیوپاتیک مفصلی (Idiopathic Arthritis)
این نوع آرتریت معمولاً در مفاصل کوچک دست و پاها دیده می‌شود و با درد، تورم، و سفتی مفاصل همراه است. در سالمندان، وجود بیماری‌های دیگر مانند دیابت یا مشکلات قلبی می‌تواند عوارض این بیماری را تشدید کند. درمان آن شامل داروهای NSAIDs، کورتیکواستروئیدها، و داروهای ضد روماتیسمی است. فیزیوتراپی نیز می‌تواند به بهبود حرکت و کاهش علائم کمک کند.
آرتروز گردن (Cervical Osteoarthritis)
آرتروز گردن یکی از مشکلات شایع در سالمندان است که به‌دلیل فرسایش غضروف‌های گردن و تخریب مفاصل به‌وجود می‌آید. عوامل مختلفی مانند ضعف عضلات و فعالیت‌های فیزیکی کم، می‌توانند این بیماری را تشدید کنند.
علائم آن شامل درد و سفتی گردن، محدودیت حرکت، و مشکلات خواب است. درمان معمولاً شامل داروهای ضد التهاب، فیزیوتراپی، و در برخی موارد جراحی است. مدیریت درست و درمان سریع می‌تواند به کاهش درد و بهبود حرکت گردن کمک کند.
آرتریت پسوریاتیک (Psoriatic Arthritis)
این بیماری، که معمولاً در افراد مبتلا به پسوریازیس دیده می‌شود، می‌تواند باعث التهاب و درد در مفاصل شود. در سالمندان، این بیماری ممکن است به دلیل ضعف سیستم ایمنی بیشتر بروز کند. درمان شامل داروهای ضد التهاب، داروهای بیولوژیک، و تغییرات در رژیم غذایی است.
علت ابتلا به بیماری‌های مفصلی در سالمندان
علت ابتلا به بیماری‌های مفصلی در سالمندان می‌تواند به عوامل متعددی برگردد که با افزایش سن و تغییرات طبیعی بدن مرتبط هستند. با گذر زمان، استرس‌ها و فرسایش طبیعی به تدریج باعث تخریب غضروف‌های مفصلی می‌شود. غضروف‌ها لایه‌های نرم و لغزانی هستند که سطح استخوان‌ها را در محل مفاصل پوشانده و نقش جذب شوک و کاهش اصطکاک را بر عهده دارند. این وضعیت که بیشتر در سالمندان رخ می‌دهد، می‌تواند به آرتروز و دیگر بیماری‌های مفصلی منجر شود.
افزون بر فرسایش طبیعی، کاهش انعطاف‌پذیری و سفتی مفاصل نیز از دیگر تغییرات طبیعی بدن در دوران سالمندی است. با افزایش سن، میزان تولید مایعات سینوویال (مایع مفصلی که به روانی حرکت مفاصل کمک می‌کند) کاهش می‌یابد. این کمبود مایع، سطح مفاصل را خشک و مستعد به آسیب و سایش می‌کند. همچنین، با کاهش تولید کلاژن و مواد ساختاری دیگر در بافت‌های مفصلی، احتمال آسیب‌پذیری بیشتر می‌شود و ترمیم طبیعی بافت‌ها کندتر صورت می‌گیرد.
بیماری‌های مفصلی معمولاً مزمن هستند، اما با تشخیص به‌موقع و مدیریت مناسب، می‌توان علائم آنها را کنترل و از پیشرفت بیشتر جلوگیری کرد.
بیماری‌های مفصلی با چه نشانه‌هایی همراه هستند؟
درد مفاصل، سفتی، تورم، و محدودیت حرکت از علائم شایع بیماری‌های مفصلی هستند. در برخی موارد، التهاب و داغی ناحیه مبتلا و همچنین خستگی عمومی و تب نیز ممکن است بروز کند.
علائم بیماری‌های مفصلی
علائم بیماری‌های مفصلی در سالمندان می‌تواند شامل درد و تورم در مفاصل، کاهش حرکت، سفتی و احساس خشکی مفاصل به‌ویژه در صبح باشد. علائم دیگری مانند خستگی و ضعف عمومی نیز ممکن است مشاهده شود.
در پایان
بیماری‌های مفصلی در سالمندان می‌توانند به شدت کیفیت زندگی را تحت‌تاثیر قرار دهند. با این حال، تشخیص به‌موقع و مراقبت‌های پزشکی مناسب می‌توانند به کاهش علائم و بهبود وضعیت فرد کمک کنند. پرستار سالمند می‌تواند نقش بسیار موثری در مدیریت بیماری و حفظ استقلال فرد سالمند ایفا کند. مراقبت‌های منظم، تغییرات مناسب در سبک زندگی، و پیگیری درمان‌های پزشکی از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند به سالمندان در مدیریت بیماری‌های مفصلی کمک کنند.
انتشار از طریق پابجت 
