یوگا از رشته های ورزشی قدیمی است که به مرور زمان شاخه های مختلفی به آن اضافه شده و هر کدام از شاخه های آن عملکرد خاصی از خود نشان می دهند. علاوه بر این یوگا مزایای جسمی و روحی فراوانی دارد. حرکات یوگا سبب افزایش انعطاف بدن و تقویت قدرت عضلات شده و از جهتی با تاکید بر تنفس، آرامش و تعادل به درمان بیماری های روحی مانند افسردگی می پردازند. به منظور کسب اطلاعات بیشتر در خصوص یوگا و تاثیر مناسب آن بر سلامت روان تا انتهای این متن با ما همراه باشید.
یوگا چیست؟
یوگا از ورزش های قدیمی است که سابقه آن به هفت هزار سال قبل باز می گردد. پیشتر یوگا مجموعه ای از آیین های معنوی بود که تمرینات ذهنی، جسمی و روحانی را به منظور بالا بردن هرچه بهتر و بیشتر کیفیت زندگی انسان به کار می گرفت. در یوگا علاوه بر تمرکز بر بالا بردن استقامت، قدرت و انعطاف بدن با تمرکز بر نحوه تنفس و رهاسازی ذهن بر آرامش و مراقبه افراد نیز تاکید می گردد. مردانی که این ورزش را دنبال می کنند، یوگا کار و زنانی که به این ورزش می پردازند را یوگینی می گویند. امروزه این ورزش به عنوان یکی از روش های مدیریت استرس و اجتناب از دغدغه های زندگی ماشینی به شمار می رود و طرفداران زیادی در نقاط مختلف جهان دارد. حرکات مختلف یوگا سبب می گردد تا این ورزش شاخه های مختلفی داشته باشد. انواع شاخه های یوگا عبارتند از:
- یوگا آشتانگا: یکی از قدیمی ترین سبک های یوگا است که در دهه ۱۹۷۰ در جهان غرب محبوبیت خاصی پیدا کرد و مجموعه ای از حرکات به همراه تکنیک های تنفسی را شامل می گردد.
- یوگا بیکرام: به این یوگا، یوگای داغ نیز می گویند. در این سبک ۲۶ حرکت مختلف در اتاقی با دمای بالا انجام می گیرد. دمای ۴۱ درجه سانتیگراد و رطوبت ۴۰ درصد از شرایط استاندارد برای انجام یوگای بیکرام است.
- یوگا هاتا: اغلب این سبک از یوگا برای مبتدیان و افرادی که هیچ تجربه ای از این ورزش نداشته اند، مورد استفاده قرار می گیرند.
- یوگا یانگار: این سبک از یوگا به تجهیزات وابسته است و با استفاده از آجر، بند، صندلی، یوگا ویل و … انجام می شود.
- یوگا کوندالینی: این شاخه یوگا سیستم مراقبه ای است که موجب آزاد کردن انرژی فرو خفته افراد می شود. شروع با شعارهای آرامش بخش و خاتمه بر مبنای آواز، سبک این نوع از کلاس های یوگا است.
- یوگا قدرتی: این سبک یوگا موجب عضله سازی می گردد و بر پایه تمریناتی قدرتی و سرعتی با شدت بالاتر است.
- یوگا بارداری: این شاخه از یوگا مخصوص مادران باردار است و سبب می گردد تا این افراد در طول دوران بارداری وضعیت بهتری داشته و در حین زایمان، زایمان راحت تری داشته باشند.
لوازم یوگا
ورزشکاران این رشته ورزشی نیز جهت انجام درست و مناسب حرکات کششی و قدرتی این ورزش به وسایل و لوازم لازم یوگا نیاز خواهند داشت. برخی از مهمترین لوازم و تجهیزات یوگا به شرح ذیل است:
- یوگا ویل: یوگا ویل حلقه ای دایره ای و تو خالی و مقاوم که به کشش هرچه بهتر و بیشتر بدن کمک می کند.
- زیرانداز یوگا: اغلب حرکات یوگا با کشش همراه هستند، در حین انجام این حرکات کششی، افراد تعرق بیشتری داشته و برای جلوگیری از سر خوردن به زیرانداز نیاز خواهند داشت.
- آجر یوگا: آجر یوگا از چوب، چوب پنبه، لاستیک و فوم ساخته می شود و این وسیله به مبتلایان جهت انعطاف بیشتر کمک می کند.
- قوری نتی: یوگا از جمله ورزش هایی است که به سیستم تنفسی و عملکرد مناسب آن وابسته است. افراد به جهت استفاده از حداکثر عملکرد سیستم تنفسی می توانند با استفاده از قوری نتی که محلول آب و نمک در آن قرار گرفته است جهت شستشوی مجاری خود استفاده نمایند.
- فوم رولر: از وسایل یوگا که به ریکاوری بهتر عضلات و از بین رفتن آسیب دیدگی ها کمک می کند. این وسیله از یوگا ویل کوچکتر و مقاوم تر است. اغلب از فوم رولر برای ماساژ و ریکاوری ماهیچه ها استفاده می کنند.
توصیه می گردد تا متقاضیان این ورزش به منظور انجام صحیح حرکات، عملکرد بالاتر و پرهیز از هرگونه آسیب دیدگی به خرید کتاب یوگا و مطالعه آن بپردازند و همزمان با پیشبرد خواندن کتاب یوگا، انجام حرات را از حالت مبتدی آغاز نمایند.
نقش یوگا در سلامت روان زنان
یوگا یکی از مناسب ترین ورزش ها برای زنان است. این ورزش تاثیرات جسمی، روانی و عاطفی بالایی بر زنان داشته و موجب می شود تا زنان سبک زندگی سالم و متعادل تری را در پیش بگیرند. حرکات یوگا علاوه بر کشش ماهیچه های افراد و افزایش انعطاف بدنی، قدرت بدنی زنان را نیز تقویت کرده و با بهبود تراز ستون فقرات در آنها، فرم بدنی بهتری را برای آنها فراهم می آورد. از مهمترین نقش های این ورزش بر سلامت روان زنان می توان به درمان اختلال افسردگی زنان اشاره کرد. زنانی که به این اختلال دچار می شوند در سطح جهانی رو به گسترش هستند. یکی از بهترین روش ها برای مقابله با اختلال افسردگی زنان (MDD) انجام ورزش یوگا است. ورزش یوگا سبب افزایش تولید دوپامین و سروتونین شده و از این لحاظ به درمان افسردگی می پردازد.
مزایای یوگا
یوگا مزایای زیادی برای مردان و زنان به دنبال دارد. برخی از این مزایا به شرح ذیل است:
- کمک به درمان بیماری ها: یوگا به درمان بیماری هایی چون سرطان پروستات، سکته مغزی، روماتیسم مفصلی، آسم، عوارض ناحیه کمری و … کمک می کند. یوگا با کاهش خستگی و بهبود عملکرد جنسی و مجاری ادراری به مبارزه با سرطان پروستات می پردازد. این ورزش سطح تعادل و عملکرد حرکتی افراد بعد از سکته مغزی را تقویت کرده و در روند بهبود این بیماران موثر است. یوگا با استفاده از حرکات کششی و افزایش انعطاف پذیری التهاب را که از مهمترین نشانه ها روماتیسم مفصلی است، کاهش داده و به درمان آرتریت روماتوئید کمک می کند. یکی از محاسن این ورزش تمرکز بر سیستم تنفسی است و مبتلایان با این ورزش می توانند وضعیت تنفسی خود را بهبود ببخشند.
- افزایش تعادل و انعطاف پذیری: یوگا مملو از حرکات کششی جهت تقویت انعطاف پذیری بدن است.
- افزایش قدرت عضلانی: بسیاری از حرکات یوگا به ویژه یوگا قدرتی بر پایه حرکات قدرتی و استقامتی بوده و از این طریق به قوی تر شدن عضلات کمک می کند.
- بهبود سیستم تنفسی: به تمرینات تنفسی در این ورزش، پرایاناما می گویند. این تمرین ها سیستم تنفسی را بهبود داده و سبب افزایش ظرفیت شش ها می شود. بهبود سیستم تنفسی با ورود اکسیژن بیشتر و آسانتر به بدن سبب عملکرد هرچه بهتر مغز و بافت های بدن می شود.
- کم کردن وزن: فعالیت های یوگا که با کشش و انجام حرکات قدرتی همراه است موجب کالری سوزی فراوان و کاهش وزن و لاغری می شوند.
- بهبود عملکرد قلب: حرکات یوگا با کاهش استرس و پایین آوردن فشار خون، سلامت قلب را بهبود داده و از بروز بیماری های قلبی و عروقی جلوگیری می کند.
علاوه بر موارد بالا انجام مستمر حرکات یوگا سبب بهبود افسردگی، بهبود عملکرد مغز، کم کردن استرس، تمرکز بالاتر و تعادل بیشتر، بهبود روحیه، بهتر شدن خواب افراد و … می شود.
