برای انتخاب یک کتاب خوب برای کودکتان باید نکات مهمی را بدانید و به آن توجه کنید تا کودک را علاقمند به کتاب و کتابخوانی تربیت کنید.
دنیای کتاب‌ها، دنیای شگفت‌انگیزی است که برای ورود به آن باید از درهای متفاوتی عبور کنید. اگر این در ورودی را به خوبی نشناسید، نمی‌توانید از این دنیای جذاب نهایت استفاده را ببرید. این به این معناست که دنیای کتاب بزرگسالان با کودکان متفاوت بوده و شما به عنوان والدین کودک، باید بهترین راه ورود به دنیای کتاب‌ها را انتخاب کنید. عوامل مختلفی برای انتخاب یک کتاب مناسب وجود دارد که با در نظر گرفتن هر کدام از آن‌ها، می‌توان بهترین کتاب کودک را برای کودک دلبند خود برگزینید.
برای انتخاب بهترین کتاب برای کودک خود، باید عوامل مهمی همچون گروه سنی کتاب، موضوع کتاب، تنوع واژه و ریتم کتاب، تصاویر، فونت، پیام و… را در نظر بگیرید. در ادامه قصد داریم با شرح هر کدام از این عوامل به شما در انتخاب یک کتاب مناسب برای کودکان کمک کنیم. پس تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
گروه سنی کتاب کودک
یکی از مهم‌ترین عواملی که باید هنگام انتخاب کتاب کودک در نظر بگیرید، گروه سنی آن‌هاست. کتاب‌های کودک شامل گروه بندی سنی مختلفی بوده که به والدین کمک می‌کند، با توجه به سن کودک خود، کتاب مناسب را انتخاب کنند. اگر با گروه‌های سنی آشنا نباشید، ممکن است برای کودک هفت ساله خود، کتاب مخصوص خردسالان را تهیه کنید؛ بنابراین توجه به این نکته بسیار حائز اهمیت است. گروه‌های سنی شامل موارد زیر می‌شود:
- گروه الف: سال‌های قبل از دبستان
- گروه ب: سال‌های آغاز دبستان (کلاس‌های اول، دوم و سوم)
- گروه ج: سال‌های پایان دبستان (کلاس‌های چهارم و پنجم)
- گروه د: دوره‌ی راهنمایی
- گروه ه: سال‌های دبیرستان
با توجه به این گروه سنی، می‌توانید کتاب‌های مناسب با سن کودک خود را انتخاب کنید. البته در نظر داشته باشید که میزان هوش و استعداد کودک شما نیز می‌تواند به عنوان یک عامل تأثیرگذار عمل کند؛ بنابراین در برخی موارد ممکن است کتاب‌های گروه ج برای کودک شما که در گروه سنی ب قرار دارد، مناسب باشد.
موضوع کتاب کودک
کودکان بیشتر به موضوعاتی علاقه نشان می‌دهند که آن‌ها را سرگرم کند و برایشان جذاب باشد. مثلاً اگر کودکی به حیوانات علاقه دارد، کتابی در رابطه با حیوانات برای او بسیار سرگرم کننده خواهد بود. همچنین موضوع کتاب باید با توجه به سن کودک و میزان سطح رشد او انتخاب شود. از طرفی دیگر موضوع کتاب باید برای کودک جنبه آموزشی داشته باشد و به رشد مهارت‌ها و توانایی‌های ذهنی او کمک کند. به عنوان مثال اگر کودک شما در سنین خردسالی قرار دارد، انتخاب کتاب‌های آموزشی مانند آموزش اعداد، آموزش حروف الفبا و… می‌تواند گزینه مناسبی باشد.
نکته دیگری که باید به آن توجه کرد، تنوع موضوع است. اگر کتاب‌های مختلفی برای کودک خود خریداری می‌کنید، سعی کنید کتاب‌هایی با موضوعات مختلف را انتخاب کرده تا کودک شما با طیف وسیعی از واژگان و همچنین اطلاعات مختلف آشنا شود. کتاب‌هایی که جنبه داستانی و کاراکتر‌های متعدد دارند، ذهن کودک را بیشتر درگیر می‌کنند و پیام خود را بهتر انتقال می‌دهند. این نوع کتاب‌ها کودک را به دنیای داستان وارد کرده و او می‌تواند خود را به جای شخصیت‌های اصلی کتاب بگذارد و با آن‌ها همزاد پنداری کند.
تنوع واژه‌ها و ریتم خواندن
کتاب‌هایی که دارای تنوع واژگانی بوده و از ریتم خوبی برخوردار هستند، کودکان را به طور ذهنی درگیر کرده و کتاب خواندن را به تجربه‌ای لذت بخش و به یادماندنی تبدیل می‌کنند. کودکان در سنین پایین، سطح تمرکز کمتری دارند و حواسشان به راحتی پرت می‌شود؛ بنابراین بهتر است در متون کتاب از کلمات سخت و نامفهوم استفاده نشده باشد.
ریتم یکی دیگر از عوامل مهم در تأثیرگذاری یک کتاب محسوب می‌شود. ریتم می‌تواند یک جریان و نوعی موسیقی در متن کتاب تولید کند. در نتیجه خواندن کتاب برای کودک آسان‌تر و لذت‌بخش‌تر خواهد بود. ریتم به کودک کمک می‌کند داستان کتاب را سریع‌تر دنبال کند و پیام کتاب را بهتر درک کند. الگوهای ریتم دار، تجانس آوایی و تکرار از جمله تکنیک‌هایی هستند که می‌توانند باعث بهبود ریتم و لحن ادبی متون کودک شوند.
ذهن کودک در سنین ابتدایی تشنه دریافت مفاهیم جدید است؛ هر چه کتاب‌ها از تنوع واژگانی بیشتری برخوردار باشند، رشد ذهنی کودک سریع‌تر اتفاق می‌افتد. به عنوان مثال می‌توانید کتاب‌هایی با موضوعات مشاغل، اشیا، حیوانات و هر آنچه که بتواند کودک را با بیشتر با دنیای اطراف خود آشنا کند، انتخاب نمایید. اگر واژه‌ها بیش از اندازه ساده یا بیش از اندازه پیچیده باشد، کودک نمی‌تواند با داستان کتاب ارتباط برقرار کند؛ بنابراین هر کتاب باید با توجه به گروه سنی کودک انتخاب شود.
تصاویر، فونت و رنگ کتاب کودک
تصاویر، فونت و رنگ کتاب نقش مهمی در جلب توجه کودک و افزایش خلاقیت او ایفا می‌کنند. کودکان معمولاً به تصاویری با رنگ‌های روشن جذب می‌شوند؛ از طرفی دیگر استفاده از فونت‌های مختلف در متن، خواندن کتاب را آسان‌تر کرده و کودک را بیشتر درگیر می‌کند.
استفاده از تصاویر به کودکان کمک می‌کند تا ایده‌هایی که درک آن از طریق متن مشکل است، راحت‌تر درک کنند. کتاب‌هایی که برای خردسالان و سنین اول ابتدایی در نظر گرفته شده، از تصاویر بیشتری برخوردار هستند؛ زیرا کودک با تصاویر بهتر می‌تواند ارتباط برقرار کند. توصیه می‌کنیم از کتاب‌هایی استفاده کنید که داستان آن با تصاویر نیز گویا بوده و نیازی به متن ندارد. هرچند والدین همیشه باید کودک را هنگام خواندن داستان همراهی کنند.
رنگ‌ها نیز از نظر روان‌شناسی تأثیر زیادی بر روی ذهن کودک می‌گذارند. هر چه رنگ‌ها روشن‌تر و متنوع‌تر باشد، خلاقیت کودک نیز بیشتر افزایش پیدا کرده و در فهم داستان نیز مؤثر خواهد بود. برای کتاب‌های کودک معمولاً از فونت‌های درشت استفاده می‌شود تا کودک بتواند به راحتی آن را بخواند.
پیام کتاب کودک
کتاب‌ها همیشه حرفی برای گفتن دارند. حتی آن‌هایی که به وضوح پیام خود را اعلام نمی‌کنند. اما کتاب‌های کودک همیشه پیام‌های روشن و واضحی داشته و بیشتر دارای جنبه آموزشی هستند. قبل از خرید کتاب، باید به پیام آن توجه کنید و از خود بپرسید: این کتاب چه پیامی برای فرزند من دارد؟ چه چیز را می‌خواهد به او آموزش دهد یا از خودتان بپرسید: من به دنبال چه کتابی برای فرزند خود هستم؟ کودکان نیز به خوبی متوجه این موضوع می‌شوند و زمانی که کتابی را برای آن‌ها خریداری کنید، از خود می‌پرسند چرا چنین کتابی برای من انتخاب شده است؟
البته این مسئله در سنین ۷ سال به بالا اتفاق می‌افتد و به عنوان یک والد باید حتماً به آن توجه کنید. این را به یاد داشته باشید که همیشه کتاب‌های کودکان پیام مستقیم ندارند و گاهی این پیام را در دل داستان خود پنهان کرده‌اند؛ بنابراین بگذارید کودک دلبندتان با خیال راحت کتاب‌های داستانی را بخواند و در دنیای قصه‌ها غرق شود. زیرا او به طور ناخودآگاه پیام داستان را درک خواهد کرد.
خرید کتاب کودک از فروشگاه تخصصی
اگر می‌خواهید به انواع کتاب‌های کودک دسترسی داشته باشید، باید از فروشگاههای تخصصی کتاب کودک خرید کنید. خرید کتاب کودک از این این فروشگاه‌ها برای شما بسیار آسان خواهد بود؛ زیرا به طیف گسترده‌ای از کتاب با گروه سنی مختلف دسترسی خواهید داشت و می‌توانید علاوه بر تعیین گروه سنی، موضوع آن را نیز انتخاب کنید. دسترسی آنلاین به فروشگاههای تخصصی کتاب کودک در زمان شما صرفه جویی می‌کند و باعث می‌شود زمان خود را بیشتر بر روی انتخاب موضوع کتاب متمرکز کنید.
