دکتر روانشناس کودک یک متخصص بهداشت روان است که از ارزیابی های روانشناختی و اشکال مختلف درمانی برای کمک به کودکان و نوجوانان استفاده می کند تا راحت تر بتوانند با مسائل زندگی و شرایط روانی خود کنار بیایند. دکتر روانشناس کودک می تواند به درمان شرایط سلامت روانی، عاطفی، اجتماعی و رفتاری کمک کند.
دکتر روانشناس کودک کیست؟
دکتر روانشناس کودک دارای آموزش های بسیار حرفه ای و مهارت های بالینی برای ارزیابی و درمان سلامت روانی، عاطفی، اجتماعی و رفتاری نوزادان، کودکان نوپا، کودکان و نوجوانان است. این افراد درک جامعی از نیازهای اساسی روانشناختی کودکان و همچنین چگونگی تاثیر خانواده و دیگر شرایط اجتماعی بر آنها دارند. مواردی مانند:
- سازگاری اجتماعی و عاطفی
- فرآیندهای توسعه
- سازگاری رفتاری
دکتر روانشناس کودک همچنین از شرایط روانی و رفتاری مؤثر بر کودکان دانش تخصصی دارند.
تشخیص؛ دکتر روانشناس کودک چه چیزهایی را ارزیابی می کند؟
دکتر روانشناس کودک هنگام کار با کودکان و نوجوانان از طیف وسیعی از رویه ها و مهارت ها استفاده می کنند، از جمله:
- ارزیابی مشکلات روانی، فکری، رفتاری و همچنین شناختی با آزمون و ارزشیابی
- استفاده از مواردی مانند روان درمانی (گفتار درمانی) و همچنین مدیریت رفتار
- تدوین برنامه هایی برای پیشگیری از پرخاشگری، اعتیاد، بارداری نوجوانان و…
- مشاوره با متخصصان دیگری که با کودکان کار می کنند
- روانشناسان کودک اغلب به مراقبت جامع از کودکان مبتلا به مشکلات پزشکی می پردازند. به عنوان مثال، می توانند به کودکان مبتلا به مشکلات خواب یا درد مزمن یا مبتلا به بیماری های مزمن کمک کنند.
روش های درمان؛ انواع روش های مورد استفاده دکتر روانشناس کودک برای درمان
شرایط عاطفی، ذهنی و رفتاری که کودکان را تحت تأثیر قرار می‌دهند، اغلب به دلیل تفاوت در سن، سطوح شناختی و بلوغ، متفاوت از بزرگسالان درمان می‌شود. به همین دلیل، دکتر روانشناس کودک می تواند از انواع مختلف تکنیک های درمانی بر اساس سن و موقعیت منحصر به فرد کودک استفاده کند. برخی از این درمان ها عبارتند از:
- هنر درمانی
- رفتار درمانی
- بازی درمانی کودک محور
- درمان رابطه کودک و والدین
- درمان مدیریت خشم کودک
- تروما درمانی کودک
- درمان شناختی رفتاری (CBT)
- رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT)
- درمان عاطفی متمرکز
- گروه درمانی یا خانواده درمانی
- موزیک درمانی
- کار درمانی
- درمان تعامل والد کودک
مراجعه به پزشک؛ چه زمانی برای درمان کودکمان به دکتر روانشناس کودک مراجعه کنیم؟
در شرایط زیر بهتر است برای درمان کودک خود به روانشناس کودک مراجعه کنید:
- اگر فکر می کنید فرزندتان دارای شرایطی است که بر یادگیری یا تعامل اجتماعی او تأثیر می گذارد، مانند ADHD، تفاوت یادگیری یا اختلال طیف اوتیسم.
- فرزندتان برای مدیریت مشکلات رفتاری و یا عاطفی خود نیاز به کمک دارد.
- نیاز به بررسی شرایط فرزندتان دارید.
- سعی بر کشف اینکه چه تغییراتی می توانید در خانه یا مدرسه فرزندتان برای حمایت بهتر از او ایجاد کنید.
نه کودک درمانگر و نه روانشناس کودک هیچ کدام نمی توانند دارو تجویز کنند. اگر کودک شما برای مدیریت یک بیماری پیچیده سلامت روانی به دارو نیاز دارد، لازم است که به روان‌پزشک کودک مراجعه کنید. هنگام اختلالات روانی، عاطفی و رفتاری فقط روانپزشکان می توانند دارو تجویز کنند.
درمان؛ دکتر روانشناس کودک چه بیماری هایی را درمان می کند؟
روانشناسان کودک می توانند انواع مختلفی از مسائل رفتاری، عاطفی، اجتماعی و سلامت روان را در کودکان و نوجوانان درمان کنند. آنها همچنین می توانند به کودکان در درمان استرس و مسائل موجود در مدرسه، خانواده و به طور کلی در زندگی کمک کنند.
برخی بیماری های قابل درمان با دکتر روانشناس کودک عبارتند از:
- سوء استفاده، از جمله آزار جسمی، عاطفی و جنسی یا بی توجهی به کودک
- مسائل خشم
- کنار آمدن با یک تشخیص پزشکی جدید یا زندگی با یک بیماری مزمن
- کنار آمدن با طلاق یا دیگر مشکلات خانوادگی
- تفاوت های رشدی و یادگیری، از جمله اختلال نقص توجه/بیش فعالی (ADHD)، ناتوانی ذهنی، اختلال طیف اوتیسم، نارساخوانی و اختلالات ارتباطی
- اختلالات رفتاری مثل اختلال سلوک و نافرمانی مقابله ای
- اختلالات غذایی، مثل بی اشتهایی یا پرخوری عصبی
- اندوه و فقدان
- مسائل مربوط به هویت فردی و عزت نفس کودک، مانند اختلالات بدشکلی بدن و نارسایی های جنسیتی
- انواع شرایط سلامت روان، مثل افسردگی، اضطراب، فوبیا، اختلال وسواس فکری اجباری (OCD) و اختلال اضطراب پس از سانحه (PTSD)
- مشکلات در زمینه های اجتماعی
- اختلالات خواب، از جمله بی خوابی، کابوس و اضطراب خواب
- استرس مربوط به تغییرات بزرگ زندگی
علائم نیاز به دکتر روانشناس در کودک؛ چگونه می توانم بفهمم فرزندم نیاز به مراجعه به روانشناس کودک دارد؟
درمان ابزاری ارزشمند است که فضای امنی را برای بزرگسالان و کودکان فراهم می‌کند تا از طریق آن با استرس‌هایی که زندگی به سمت آنان پرتاب می‌کند، تخلیه و با آن مقابله کنند – چه در شرایط سلامت روانی باشند و چه موقعیت‌های موقتی.
شما فرزندتان را از هر کس دیگری بهتر می شناسید. اگر احساس می کنید فرزندتان با مسائلی مانند مدرسه، روابط، مدیریت احساسات، رفتار یا یادگیری دست و پنجه نرم می کند، به فکر مراجعه به یک دکتر روانشناس کودک باشید.
برخی از علائم و نشانه هایی که در تشخیص نیاز کودکتان به روانشناس کودک به شما کمک می کند عبارتند از:
- کودک شما با تغییر بزرگ یا موقعیتی اضطراب آور مثل قلدری، وضعیت سلامتی، طلاق یا نقل مکان به یک شهر یا مدرسه جدید درگیر است.
- به نظر می رسد مشکلات ذهنی، عاطفی یا رفتاری فرزند شما به جای بهتر شدن، با گذشت زمان بدتر می شود.
- با تجربه ضربه روحی مانند مرگ، تصادف یا آزار مواجه شده است.
- متوجه تغییرات بزرگ شخصیتی و/یا رفتاری در فرزندتان می شوید.
- دوست داشتن و حفظ دوستان برای فرزند شما دشوار است.
- نمرات فرزند شما در حال کاهش است یا اغلب با رفتار خود در مدرسه مشکل دارند
در پایان
تشخیص اینکه فرزند شما از نظر ذهنی، عاطفی، اجتماعی یا رفتاری دوران سختی را سپری می‌کند دشوار است، بنابراین یافتن بهترین راه برای کمک به او الزامی است. روانشناس کودک به کودک شما کمک می کند تا احساسات خود را در یک محیط امن، حمایت کننده و بدون قضاوت کشف و برون ریزی کند. آنها در زمینه خود متخصص هستند و دانش به روزی در مورد استراتژی های تحقیقاتی و درمانی دارند که می تواند به درمان کودک شما کمک کند.
