آپاندیس یا آویزه، زائدهای کوچک و انگشتی شکل است که از ابتدای روده بزرگ منشعب میشود. این انگشتک بر روی سطح داخلی روده بزرگ قرار دارد و نقش مهمی در سیستم گوارش انسان دارد. هرگونه التهاب یا عفونت در آپاندیس میتواند منجر به بروز علائم ناخوشایندی مانند درد شدید در ناحیه شکم، تب و تهوع شود. در صورت لزوم، پزشکان ممکن است به منظور جلوگیری از عواقب جدی، آپاندیس را جراحی کنند.
این زائده به انتهای بنبست در سکوم (روده کور) متصل است و در جدار این عضو بافت لنفاوی فراوانی وجود دارد. طول آپاندییس میان ۱۰ تا ۱۲ سانتیمتر متغیر است و قطر آن نیز کمتر از ۶ میلیمتر است. این عضو از نظر عملکردی نقش مهمی در سیستم گوارش دارد ولی در برخی موارد ممکن است التهاب آن باعث عوارض جدی شود.
با توجه به اظهارات اخیر برخی از دانشمندان و نتایج تحقیقات علمی، به نظر میرسد که آپاندییس یک عضو مهم در بدن انسان است که نقش مهمی در تولید هورمونها و پادگنهای مفید برای ایمنی بدن دارد. این اطلاعات میتواند به ما کمک کند تا بهتر بفهمیم که چگونه آپاندیس به حفظ سلامت بدن کمک میکند و چگونه میتوان از آن بهره برد. این تحقیقات میتواند به توسعه روشهای جدید در پیشگیری و درمان بیماریها کمک کند و مسیری جدید برای تحقیقات آینده در این زمینه باز کند.
بیشتر بخوانید:
عکس اپاندیس ترکیده
برخی کارهای آپاندیس
برخی کارهای آپاندییس شامل جلوگیری از حساسیت تولید پادتن به منظور جلوگیری از بیماری و تولید پادگن برای شناسایی سریعتر میکروب توسط سیستم ایمنی میشود. همچنین، باکتریهای مفید روده توسط آپاندیس تولید میشوند که اندامی برای هضم غذا است. این اندام همچنین هورمونهای لازم برای رشد نوزادان تولید میکند و باعث نگهداشتن باکتریهای بد مانند وبا و دیسانتری میشود. آپاندیس همچنین نقش مهمی در تولید گلبولهای سفید دارد که بوسیله آن میتوان از عفونتهای مختلف دفاع کرد.
علل عفونت آپاندیس
وقتی غذا از طریق مری به معده و روده بزرگ میرسد، باکتریهایی که در روده قرار دارند نیمی از آن مواد غذایی را به خود جذب کرده و به داخل خون میریزند. اما آپاندیس، این باکتریها را از پوست خارجی آن به خود جذب میکند و باعث افزایش تعداد آنها میشود. سپس، این باکتریها میتوانند باعث عفونت آپاندیسیت شوند که این وضعیت نیازمند درمان فوری است تا جلوی عوارض جدیتر را بگیرد.
علائم آپاندیس
نخستین کسی که خودش آپاندیسش را جراحی کرد
اواخر آوریل ۱۹۶۱، لئونید روگوزوف ۲۷ ساله که جزو ششمین گروه اکتشافی شوروی سابق بود که به قطب جنوب میرفتند و به دلیل ابتلا به آپاندیسیت حاد، وضع جسمانیش وخیم شد در نهایت درد شدیدی در شکمش احساس کرد). با وجود اینکه او متخصص پزشکی نبود، اما با کمک همکارانش توانست عمل جراحی آپاندیسیت را با موفقیت انجام دهد. این عمل جراحی بسیار پیچیده بود و احتمال بروز عوارض جانبی و مضر بسیار بالا بود، اما لئونید با شجاعت و حس مسئولیت خود، خود را به خطر انداخت تا زندگی خود و همکارانش را نجات دهد. او پس از عمل جراحی با مراقبتهای لازم بهبودی یافت و امکان ادامهٔ مأموریت خود را پیدا کرد. این واقعه نشان از شجاعت، تصمیمگیری سریع و مسئولیت پذیری لئونید روگوزوف در شرایط بحرانی بود.
عکس آپاندیس واقعی
کمی بعد از احساس درد شدید در سمت راست پهلوی خود، پزشک جراح به این نتیجه رسید که مشکل آپاندیس است. با وجود عدم وجود اتاق عمل جراحی و هیچ کمکی در دسترس نبود، وی تصمیم گرفت خودش را بیحس و بدون بیهوشی کامل جراحی کند تا آپاندیس ملتهب را خارج کند. این عمل با موفقیت انجام شد و وی بدون مشکلی زنده ماند. امروزه، برداشتن آپاندیس قبل از سفر به قطب جنوب یا برای فضانوردانی که ممکن است به مدت طولانی به ماه یا مریخ سفر کنند، ضروری و حتی اجباری است.
آپاندیسیت
به علت عفونت و التهاب آپاندیس، اگر انسداد کامل رخ دهد، ممکن است آن به پاره شدن منجر شود و نیاز به جراحی فوری دارد. علل انسداد میتواند از جمله تجمع مواد دفعی، بزرگ شدن گرههای لنفاوی، حضور کرمهای انگلی، تروما و تومور باشد. در صورت مسدود شدن آپاندیس، باکتریها میتوانند در این منطقه تکثیر شده و باعث ایجاد یک عفونت خطرناک و افزایش فشار در آن منطقه شوند که باعث درد شدید میشود. این وضعیت نیازمند تشخیص و درمان سریع است تا از عوارض جدی جلوگیری شود.
علائم درد آپاندیس در زنان
اگر آپاندیس بههر دلیلی عفونی یا التهابی شود، ممکن است عروق خونی آن منطقه را تحت فشار قرار دهد و باعث قانقاریا شود. در صورتی که آپاندیس پاره شود، مواد دفعی در شکم پراکنده شده و این موضوع یک حالت اورژانسی را به وجود میآورد. این موضوع میتواند منجر به التهاب و ملتهب شدن اعضای دیگری مانند رکتوم و مثانه شود. اگر آپاندیس عفونی به جای پاره شدن نشت داشته باشد، ممکن است آبسه در آن منطقه از شکم ایجاد شود که نیاز به درمان فوری دارد.
علایم آپاندیسیت
آپاندیسیت یک بیماری التهابی است که معمولا با علایمی همچون درد در ناحیه پایین و سمت راست شکم، بی اشتهایی، دل آشوبی، تهوع، اسهال، یبوست، قادر نبودن به دفع گاز، تورم شکم و حتی تب خفیف همراه است. در بوجود آمدن این علایم، مراجعه به پزشک بسیار حیاتی است زیرا در صورت عدم درمان، آپاندیس ممکن است ترک بخورد و عفونت و خطرات جدی تری برای سلامتی فرد ایجاد کند. بهتر است هر گونه علامتی که به آپاندیسیت اشاره دارد، جدی گرفته شود و به موقع واکنش مناسبی نسبت به آن انجام شود.
علت آپاندیس
روشهای بررسی آپاندیس
برای تشخیص آپاندیسیت، معاینه کلینیکی و سونوگرافی آپاندیس به عنوان دو روش اولیه و مهم مورد استفاده قرار میگیرند. معاینه ساده شکم و سونوگرافی آپاندیس به عنوان روشهای آسان و مطمئن شناخته شدهاند. همچنین، آزمایش CBC برای شمارش گلبولهای خونی میتواند در تشخیص آپاندیسیت مفید باشد، زیرا افزایش تعداد گلبولهای سفید خون نشانهای از عفونت یا التهاب میباشد. در صورتی که به وجود تومور آپاندیس مشکوک باشد، روشهای تصویربرداری دیگر مانند CT اسکن، MRI و PET نیز میتوانند مورد استفاده قرار گیرند تا جایگاه و وجود آن را مشخص کنند.
کلمات کلیدی:
عمل آپاندیس/ نقش آپاندیس در دستگاه گوارش چیست