بهترین زمان تشخیص و درمان در رفتگی لگن نوزاد

یکی از آسیب هایی که کودکان را درگیر می کند مربوط به در رفتگی لگن می باشد، این عارضه هم می تواند به صورت مادرزادی رخ دهد و هم وابسته به عوامل محیطی ایجاد شود. اما تشخیص و درمان در رفتگی لگن نوزاد چگونه است؟

اگر گودک به طور مادرزادی به این آسیب دچار باشد، پس از به دنیا آمدن و طی معایناتی که انجام می شود پزشکان می توانند این آسیب را تشخیص دهند و بسیار مهم است که سریعا برای درمان اقدام شود.

اما اگر غیر از این باشد، تشخیص ممکن است کمی عقب بیفتد و در این جا نقش والدین بسیار مهم است، آن ها باید در زمان تعویض پوشک به لگن کودک توجه ویژه ای داشته باشند تا هر زمان که متوجه علائم غیر عادی شدند، برای تشخیص دقیق تر نزد پزشک متخصص مراجعه نمایند.

در ادامه ما قصد داریم تا در خصوص علل بروز این آسیب، رایج ترین علائم و انواع گزینه های درمانی برای در رفتگی لگن نوزاد صحبت کنیم، بنابراین توصیه می کنیم حتما تا انتها این مطلب همراه ما باشید تا به پاسخ سوالات خود برسید.

علت دیسپلازی هیپ در کودکان چیست؟

ژنتیک نقش مهمی ایفا می کند، اما تاثیرات دیگر در دوران بارداری و تولد، مانند شرایط مادرزادی ناشی از قرار گرفتن جنین در رحم و یا زایمان بریچ نیز می تواند منجر به در رفتگی لگن نوزاد شود که برای درمان باید نزد متخصص ارتوپد کودکان در تهران مراجعه نمایید.

سابقه خانوادگی

خطر دررفتگی مفصل ران در بدو تولد تقریباً یک در ۱۰۰۰ است. اگر والدینی در دوران کودکی دچار دیسپلازی مفصل ران شده باشند، خطر ابتلای فرزند آن ها به این آسیب در مقایسه با والدینی که هیچ سابقه ای از این بیماری ندارند، ۱۲ درصد افزایش می یابد. جدا از این مورد کودکی که خواهر یا برادرش دیسپلازی هیپ دارد، ۶ درصد بیشتر احتمال دارد که به این عارضه مبتلا شود.

نوع قرار گیری کودک در رحم

کج شدن سر کودک در رحم مادر از دلایل مادرزادی است که اغلب برای مادرانی رخ می دهد که رحم کوچکی دارند، البته این مورد معمولا در زمان سونوگرافی قابل تشخیص است و پزشکان بلافاصله پس از به دنبا آمدن کودک باید اقدامات لازم جهت درمان را انجام دهند.

زایمان بریچ

این حالت مربوط به زمانی است که کودک به جای سر، ابتدا از باسن از رحم مادر خارج می شود؛ احتمال ابتلا به دیسپلازی لگن در کودکی که بریچ به دنیا می ‌آید، ۱۰ برابر بیشتر از کودکی است که با سر به دنیا می ‌آید.

علائم و تشخیص در رفتگی لگن نوزاد

هنگامی که این ناهنجاری در بدو تولد وجود داشته باشد، معمولا در طی معاینه فیزیکی معمول نوزاد تازه متولد شده شناسایی می شود، علائم دیگر عبارتند از ناهماهنگی طول پا، محدودیت دامنه حرکتی در لگن، لنگی یا تکان خوردن غیر عادی پا در راه رفتن در کودکان نوپا می باشد.

در طول معاینات در کلینیک خانه درد پزشک به آرامی باسن کودک را در جهات مختلف خم می کند، اگر لگن دررفته است یا حتی شل باشد پزشک در این بررسی در هنگام حرکت دادن لگن به خوبی آن را متوجه می شود.

البته این احتمال هم وجود دارد که در درصد کمتری از موارد، مشکل تا اواخر دوران نوزادی یا اوایل کودکی آشکار نشود! تشخیص بعدی دیسپلازی هیپ ممکن است در طی معاینات معمول ثبات لگن در مطب متخصص اطفال تشخیص داده شود.

علائم دیگری که ممکن است در رفتگی لگن نوزاد را مورد توجه والدین و پزشک قرار دهد عبارتند از:

• اختلاف طول اندام ها، به این صورت که یک پا کوتاه تر از پای دیگر است
• لنگی
• راه رفتن با دست و پا زدن (که نشان می دهد هر دو پا تحت تأثیر قرار گرفته اند)
• محدوده حرکتی محدود مفصل ران (که در ابتدا ممکن است هنگام تعویض پوشک تشخیص داده شود)

برای تایید تشخیص دیسپلازی رشدی هیپ در کودکان تا چهار تا شش ماهگی، متخصص ارتوپد از تصویربرداری اولتراسوند استفاده می کند، این فناوری مزیت قابل توجهی نسبت به اشعه ایکس معمولی دارد زیرا بسیار دقیق و ایمن است و هیچ تشعشعی در آن وجود ندارد، اما در کودکان بزرگتر از شش ماه، اشعه ایکس که جزئیات استخوان را بهتر نشان می دهد، برای تایید تشخیص استفاده می شود.

بهترین سن درمان در رفتگی لگن

یکی از سوالاتی که بسیار از ما پرسیده می شود این که است سن مناسب برای درمان در رفتگی لگن نوزاد کی می باشد؟ در خصوص پاسخ به این سوال باید بیان کنیم که شما هر زمان که این آسیب را تشخیص داد باید برای درمان اقدام کنید.

یعنی حتی اگر بلافاصله پس از به دنیا آمدن نوزاد این آسیب تشخیص داده شد، باید از همان موقع با استفاده از بریس های مخصوص برای درمان اقدام شود و حتی می توان گفت هر چقدر در سنین پایین تر برای درمان اقدام نتایج بهتری حاصل می شود.

درمان در رفتگی لگن در نوزادان

بریس پاولیک

بریس پاولیک یک بریس نرم است که به آرامی سر استخوان ران را به عمق حفره یا استابولوم هدایت می کند که رشد طبیعی مفصل را تحریک می کند.

معمولاً این بریس به مدت سه ماه استفاده می شود، در ابتدا، کودک به طور تمام وقت از هارنس استفاده می کند و با بهبود وضعیت لگن و دستیابی به ثبات، می توان آن را به استفاده پاره وقت کاهش داد؛ درمان با بریس پاولیک در حدود ۸۵ درصد از دررفتگی لگن در کودکان زیر شش ماه موفقیت آمیز است.

اما متأسفانه هارنس پاولیک گزینه درمانی مناسبی برای کودکان بزرگتر نیست، زیرا لگن در موقعیت دررفته ثابت شده است و تنظیم مجدد آن دشوارتر است.

جراحی بسته و گچ پیری

در این روش هیچ برشی ایجاد نمی شود اما لازم است که کودک بیهوش شود و پس از جااندازی مفصل از گچ گیری استفاده می شود. به این صورت که:

پس از جا اندازی مفصل ران، بیمار به مدت ۱۲ هفته در قالب اسپیکا قرار داده می شود تا همراستایی مناسب توپ و سوکت هیپ حفظ شود. پزشکان ما معمولا از تصویربرداری مقطعی و سه بعدی ام ار آی از مفصل ران پس از جااندازی بسته استفاده می کنند تا مکان مناسب هیپ را تایید شود.

جا اندازی باز برای دیسپلازی هیپ

درمان با جا اندازی باز عموماً برای کودکان بالای ۱۰ ماه که تشخیص جدیدی از دیسپلاستیک لگن دارند، یا در مواردی که قبلاً جا اندازی بسته لگن ناموفق بوده است، انجام می شود.

در این روش، جراح یک برش ایجاد می‌کند، هر گونه مانعی را که برای تنظیم مجدد آناتومیک لگن وجود دارد (مانند تنظیم عضلات سفت یا سایر بافت‌های نرم) را بر می‌دارد و سر استخوان ران را به داخل استابولوم منتقل می‌کند.

جراح همچنین ممکن است نیاز به بازیابی آناتومی طبیعی با انجام استئوتومی مفصل ران داشته باشد، روشی که در آن برش هایی در استخوان ران و یا استابولوم ایجاد می شود تا زوایایی که در آن استخوان ها به هم می رسند تراز دادخ شود.

نیاز به استئوتومی فمور یا استابولوم با سنی که در آن تشخیص داده می شود مربوط است، یعنی اگر در رفتگی لگن در کودکان دیرتر تشخیص داده شود، تنها گزینه درمانی که باقی می ماند استفاده از این جراحی می باشد.

تمام روش های جا اندازی، از جمله مواردی که شامل استئوتومی است، به صورت بستری انجام می شود و نیاز به استفاده از بیهوشی عمومی دارد.

کودکانی که تحت عمل جااندازی باز قرار می گیرند از گچ برای مدت شش تا هشت هفته استفاده می کنند، هنگامی که گچ برداشته می شود، معمولاً در شب به استفاده از بریس ادامه می دهد تا زمانی که جراح ارتوپد تشخیص دهد که مفصل ران به طور طبیعی در حال رشد است.

آیا دیسپلازی هیپ همیشه نیاز به جراحی دارد؟

در صورت نیاز به درمان، اولین انتخاب برای کودکان زیر شش ماه روش های غیرجراحی و با استفاده از بریس پاولیک است، در برخی مواردی که این این  روش کارایی ندارد و در کودکانی که تا شش ماهگی تشخیص داده نمی شود، ممکن است نیاز به جراحی باشد.

کلام آخر

در این مقاله تلاش کردیم تا شما را با تشخیص و درمان در رفتگی لگن در نوزادان آشنا کنیم؛ در آخر این مورد را در نظر داشته باشید که مهم ترین نکته در خصوص درمان در رفتگی لگن در کودکان مربوط به زمان تشخیص می باشد.

یعنی هر چقدر شما سریع تر این آسیب را تشخیص دهید و اقدامات لازم جهت درمان را انجام دهید، می توان از روش های درمانی بدون جراحی استفاده کرد و این گونه عوارض کمتری برای کودک ایجاد می شود.

اما اگر سن کودک بیشتر شود و این عارضه همچنان در او وجود داشته باشد، در نهایت برای درمان باید از جراحی استفاده شود و روش های بدون جراحی دیگر نتیجه بخش نخواهند بود.

بنابراین هرگز روند درمان را عقب نیندازید و هر زمان که کوچک ترین علائمی از این آسیب را احساس کردید برای درمان نزد بهترین پزشک اقدام کنید. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد.