جوشهای پوستی یکی از مشکلات شایع است که بهطور معمول در دوران بلوغ به دلیل تغییرات هورمونی رخ میدهند، اما افراد در هر سنی ممکن است با آنها مواجه شوند. وجود جوشهای پوستی میتواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، استرس، رژیم غذایی نامناسب و شرایط محیطی باشد. جوشها علاوه بر عوارض جسمی، تأثیرات روانی و اجتماعی قابل توجهی نیز بر فرد میگذارند. در این مقاله، به بررسی عمیقتر انواع جوشها، علل بروز آنها، روشهای مراقبت و درمانهای موجود میپردازیم.
انواع جوشهای پوستی
جوشهای پوستی به چند نوع اصلی تقسیم میشوند:
جوش سرسفید
جوش سر سفید زمانی به وجود میآیند که منافذ پوست به دلیل تجمع چربی و سلولهای مرده پوست بسته میشوند. این جوشهای پوستی عموماً کوچک و بدون رنگ هستند و ممکن است کمی برامدگی داشته باشند.
جوش سرسیاه
در این نوع جوشهای پوستی، منافذ پوست باز هستند و چربی و باکتریها در تماس با هوا اکسید شده و رنگ سیاه به خود میگیرند. این جوشها بیشتر در نواحی چرب صورت مانند بینی و چانه دیده میشوند.
پاپول
این نوع جوشها برآمدگیهای قرمز و ملتهبی هستند که ممکن است حساس و دردناک باشند.
چرکی
این جوشها شبیه به پاپولها هستند، اما حاوی چرک و مایع زرد در بالای خود هستند.
ندول و کیست
این نوع جوشهای پوستی، در عمق پوست قرار دارند و میتوانند بسیار دردناک باشند. کیستها بزرگتر و ممکن است باعث بهجا ماندن زخم روی پوست شوند.
علل بروز جوشهای پوستی
جوشها میتوانند به دلایل مختلفی بروز کنند:
آرایشهای سنگین و مداوم
وجود آرایشهای سنگین آنهم به صورت مداوم از جمله مواردی است که باعث بسته شدن منافذ طبیعی پوست و افزایش تعرق و چربی پوست میشود. بهترین میکاپ آرتیستها همواره توصیه میکنند که ازکرمهای آرایشی سبک برای میکاپهای روزانه استفاده کنید.
تولید زیاد چربی
غدد چربی در پوست تحت تأثیر عوامل هورمونی ممکن است بیش از حد چربی تولید کنند و این چربیها میتوانند منافذ را ببندند.
تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی میتواند در دورههای مختلفی از زندگی هر فرد اتفاق بیفتد. مثلا در دوران نوجوانی، قاعدگی، حاملگی و یا حتی استفاده از برخی از داروها مثل قرصهای ضد بارداری، میتواند باعث افزایش تولید چربی و بروز جوشهای پوستی شود.
میکروبیوم پوست
باکتریهای خاصی مانند پروپیونی باکتریوم آکنه میتوانند در ایجاد جوشهای پوستی نقش داشته باشند. رشد غیر طبیعی این باکتریها میتواند به عفونت و التهاب منجر شود.
استرس
استرس میتواند میزان ترشح برخی از هورمونها مانند کورتیزول را افزایش دهد که به نوبه خود میتواند تولید چربی را افزایش دهد.
عوامل محیطی
آلودگی، گرما و رطوبت میتوانند باعث تشدید جوشهای پوستی شود.
رژیم غذایی
مصرف مقادیر زیاد قند، لبنیات و غذاهای چرب به عنوان یکی از عوامل تأثیرگذار در بروز جوشهای پوستی شناخته شدهاند.
مراقبت از پوست
رعایت موارد زیادی از جمله مراقبت روزانه و روتین پوستی، نقش کلیدی در جلوگیری از بروز جوشهای پوستی دارد. در زیر برخی از این موارد را بررسی میکنیم:
رژیم غذایی سالم: مصرف میوهها و سبزیجات تازه، غلات کامل و پروتئینهای با کیفیت باعث بهبود وضعیت پوست میشود. از مصرف فستفودها و خوراکیهای شیرین خودداری کنید.
ضدآفتاب: استفاده از کرمهای ضد آفتاب مناسب برای پوست شما، به جلوگیری از آفتاب سوختگی و آسیبهای ناشی از UV کمک میکند. برای تهیهی ضدآفتاب مناسب با پوست خود میتوانید به سایتهایی در حوزه زیبایی مثل خانومی، پری رو و میس و مستر مراجعه کنید.
مرطوبکننده: حتی اگر پوست چرب دارید، استفاده از مرطوبکنندههای غیر کومدونزا میتواند به حفظ رطوبت و تعادل پوست کمک کند.
پاکسازی پوست: استفاده از شویندههای ملایم و غیر تحریککننده دو بار در روز (صبح و شب) برای حذف چربی و آلودگیها الزامی است. دنبال کردن این روند کمک میکند تا منافذ پوست تمیز نگهداشته شوند. یکی از بهترین روشهای اثرگذار پاکسازی، مراجعه به بهترین فیشیال کار است
پرهیز از لمس پوست: دستها میتوانند باکتریها و آلودگیها را به پوست منتقل کنند. تلاش کنید تا از لمس صورت خودداری نمایید.
آب کافی بنوشید: نوشیدن آب کافی به حفظ رطوبت پوست کمک میکند.
مراقبت مداوم: تمرین مراقبت مداوم از پوست، از جمله تمیز کردن، مرطوبسازی و استفاده از ضدآفتاب، به کنترل جوشها کمک میکند.
درمان جوشهای پوستی
درمان جوشهای پوستی میتواند شامل روشهای مختلفی باشد. یکی از این روشها، استفاده از داروهای موضعی است. این داروها شامل ترکیباتی هستند که میتوانند در از بین بردن باکتریها، کاهش التهاب و لایهبرداری پوست مؤثر باشند. برخی از این داروها عبارتند از:
بنزوئیل پراکسید: که به کشتن باکتریها و کاهش چربی کمک میکند.
اسید سالیسیلیک: که به لایهبرداری و باز کردن منافذ پوست کمک میکند.
رتینوئیدها: مانند تریتینوئین یا آداپالن که به تسریع پروسه تجدید سلولی کمک میکنند.
داروهای خوراکی: در موارد شدید، پزشکان ممکن است داروهای خوراکی تجویز کنند، مانند: آنتیبیوتیکها: برای کاهش التهاب و کشتن باکتریها.
ایزوترتینوئین: یک داروی قوی که برای جوشهای پوستی شدید تجویز میشود و باید تحت نظر پزشک مصرف شود.
درمانهای حرفهای
گاهی درمان جوشهای پوستی با دارو ممکن نیست و نیاز است تا مشکل در لایههای عمیق پوستی درمان شود. از این رو روشهای تهاجمی برای درمان پیشنهاد میشود. بسیاری از این روشها علاوه بر خاصیت درمانی، جز روشهای جوانسازی پوست نیز محسوب میشود. برخی از این روشها عبارتند از:
لیزر درمانی: لیزرهای خاص میتوانند به کاهش التهاب و تولید چربی کمک کنند.
میکرودرم ابریشن: یک روش لایهبرداری که میتواند به بهبود بافت پوست و کاهش جوشها کمک کند.
درمانهای شیمیایی: شامل استفاده از اسیدهای خاص برای لایهبرداری عمیقتر از پوست و کاهش جوشها هستند.
پیشگیری از جوشهای پوستی
برای پیشگیری از بروز جوشهای پوستی، پیرعایت نکات زیر میتواند کار ساز باشد:
تنظیم خواب: خواب کافی و با کیفیت میتواند به بهبود سلامت پوست کمک کند.
مدیریت استرس: تمرینات تنفسی، یوگا و مدیتیشن میتوانند به کاهش استرس و درنتیجه کاهش بروز جوشهای پوستی کمک کنند.
مراجعه منظم به پزشک: در صورتی که به طور مرتب با مشکل جوشهای پوستی مواجه هستید، مشاوره با یک متخصص پوست میتواند بسیار مؤثر باشد. پزشک میتواند برنامه درمانی مناسب را برای شما تعیین کند.
جمع بندی
جوشهای پوستی ممکن است بهعلتهای مختلفی ایجاد شوند، اما با رعایت مراقبتهای صحیح از پوست و استفاده از روشهای درمانی مناسب، میتوان این مشکل را کنترل کرد و از بروز آن جلوگیری کرد. زندگی با پوست سالم و شاداب نهتنها به زیبایی فرد کمک میکند بلکه بر سلامت روانی و اجتماعی او نیز تأثیرگذار است. حفظ یک روتین مراقبت از پوست مناسب و پیشگیری از عوامل محرک، کلید دستیابی به این هدف خواهد بود.