روغن کلزا از دانه های گیاه کلزا تولید می شود که یک گیاه گلدار زرد رنگ متعلق به خانواده خردل یا کلم است. دو نوع اصلی روغن کلزا وجود دارد: صنعتی و آشپزی. روغن کلزا صنعتی بیشتر در صنایع شیمیایی و خودروسازی استفاده می شود و دارای اسید اروسیک بالایی است، ترکیبی که ممکن است در صورت مصرف زیاد برای انسان خطرناک باشد.
ابن روغن بدون کلسترول بوده و این روز ها به عنوان یک روغن گیاهی، جایگاه مناسبی برای خود در بین مردم پیدا کرده است و به عنوان یک روغن گیاهی مناسب با چربی اشباع کم مانند روغن کنجد از آن یاد میشود.
روغن کلزا روغنی است که از دانههای سیاه کوچک موجود در غلافهای بذر رشد کرده روی گیاه کلزا( Brassica napus، یک گونه گیاهی از خانواده brassica ) استخراج میشود. این دانه ها، دانه هایی سیاه رنگ و ریز همچنین کاملاً سفت با مرکزی زرد رنگ هستند که محتوای روغن بالایی دارند. برای آزادسازی این روغن، دانه ها باید یا فشار داده شوند یا در دمای بالا پردازش شوند.
روغن کلزا دارای چربی اشباع کم و چربی های تک غیراشباع مانند اسید اولئیک است. همچنین به عنوان منبع خوبی از امگا ۳ و ویتامین های E و K که محلول در چربی هستند را دارا میباشد.
روش های تولید روغن کلزا
همه روغن های کلزا به یک روش تولید نمی شود. برخی از شرکت ها از روش استخراج شیمیایی برای تولید روغن کلزای تصفیه شده استفاده می کنند. این روش شامل یک فرآیند پیچیده است که در آن روغن کلزا از دانه ها در دمای بالا استخراج می شود، سپس با استفاده از برخی از مواد روغنی بی طعم، بی رنگ و خوشبو تولید می شود. این روغن اغلب به عنوان روغن گیاهی در مقادیر زیاد فروخته می شود تا برای سرخ کردن عمیق استفاده شود.
اما روش دیگر برای تولید روغن کلزا، روش سنتی میباشد که از طریق پرس سرد استفاده میشود. در این روش به وسیله اهرمی که به آرامی میچرخد و دانه ها را فشار میدهد و در جلوعه دستگاه یک وسیله شبیه کاغذ به عنوان فیلتر قرار دارد که تفاله های آن گیاه را جدا میکند.
مراحل رشد گیاه کلزا
کشاورزان معمولا بذرها را در اواخر ماه مرداد بلافاصله پس از زمان برداشت، در زمین می کارند. سپس دانه ها را رها میکنند تا در ماه های مهر و آبان رشد کنند و باران در این زمان از سال به رشد آنها کمک می کند. رشد از آذر ماه تا بهمن کاهش می یابد تا زمانی که بهار می رسد و هوا شروع به گرم شدن می کند. در این زمان کشاورزان برای کمک به رشد به مزارع کود میدهند. از فروردین به بعد، گیاه کلزا به رشد خود ادامه می دهد و به گیاهی سبز و بلند با گل های زرد به ارتفاع حدودا ۱ متر تبدیل می شود.
این گل های زرد در حدود ماه های اردیبهشت و خرداد ظاهر می شوند. سپس گل ها خشک میشوند و یک غلاف بذر را به جای خود می گذارند. این غلاف بذر در اواخر ماه های تابستان که برداشت انجام می شود رشد می کند.
سپس غلاف های بذر گیاه کلزا توسط دستگاه های مکانیکی شکسته میشود و دانه های سیاه و کوچک این گیاه جدا میشوند. در نهایت این دانه ها را میتوان کاشت و یا روغن آن ها به روش هایی که گفته شد جدا شود.
روغن کلزا در چه مواردی استفاده می شود؟
روغن کلزا به دلیل نقطه دود بالا یک روغن آشپزی بسیار مناسب است و برای برشته کردن، سرخ کردن، پختن یا سس درست کردن عالی است. با طعم لطیفو محتوای چربی با اشباع کم، برای استفاده عالی است و سس های خوشمزه و سالم و سس مایونز با رنگ زرد زیبا ایجاد می کند. توجه داشته باشید نقطه دود و دما پخت و پز یک نکته بسیار مهم درباره روغن ها میباشد و برای استفاده از یک روغن حتما باید توجه داشته باشید که نقطه دود روغن با دما پخت و پز شما مطابقت داشته باشد.
پخت و پز با حرارت بالا
نقطه دود روغن به دمایی اشاره دارد که در آن شروع به دود کردن و ایجاد ترکیبات مضر می کند و در نتیجه طعمی سوخته و تند ایجاد می کند.
به طور کلی، روغن های تصفیه شده ( مانند کلزا / کانولا ) دارای نقطه دود بالاتری هستند، به این معنی که می توان از آنها برای روش های پخت با حرارت بالا مانند سرخ کردن عمیق، سرخ کردن با هم زدن یا سرخ کردن در ماهیتابه استفاده کرد. نقطه دود روغن کلزا ۲۰۴.۴۴ درجه سیلیسیوس است. یک قانون کلی این است که هر چه روغن سبک تر باشد = تصفیه شده تر = نقطه دود بالاتر باشد.
تطبیق پذیری روغن
روغن کلزا/کانولا چیزی است که به عنوان یک روغن خنثی شناخته می شود، به این معنی که بر طعم غذای شما تأثیر نمی گذارد. روغنهای خنثی معمولاً روغنهای تصفیهشدهای هستند که تحت پردازشهای اضافی مانند سفید کردن و خوشبو کردن قرار گرفتهاند و در نتیجه طعم خنثیتری دارند. روغن های تصفیه نشده، مانند روغن زیتون فوق بکر یا روغن نارگیل، طعمی نزدیک به گیاهی دارند که از آن مشتق شده اند.
روغن های خنثی برای پخت، سرخ کردن عمیق یا هر زمانی که نمی خواهید مزه غذا را از بین ببرید عالی هستند.
در حد منطقی، روغن ها می توانند برای شما بسیار سالم باشند، و مهم است که ویتامین های ضروری را در رژیم غذایی خود بگنجانید. هنگامی که از روغن کلزا در آشپزی خود استفاده می کنید، به راحتی به ویتامین های مهمی مانند ویتامین E که یک آنتی اکسیدان است که سیستم ایمنی شما را بهبود می بخشد و سلامت مو و ناخن های شما را تقویت می کند، دسترسی خواهید داشت.
خواص روغن کلزا
روغن کلزا یک روغن با خلوص بسیار بالایی است بنابراین حاوی پروتئین و کربوهیدرات نمیباشد. در عین حال مقادیر بالایی از چربی های سالم و ویتامین های محلول در چربی برای شما فراهم میکند. معمولا ارزش غذایی روغن های کلزا را میتوانید در فروشگاه های این روغن بر روی بسته بندی آن ها ببنید.
یک قاشق غذاخوری (۱۵ میلی لیتر) از این روغن حاوی:
- میزان کالری : ۱۲۴
- چربی کل روغن : ۱۴ گرم
- چربی اشباع شده : ۱ گرم (همانطور که میبینید میزان چربی اشباع شده بسیار کم است)
- چربی غیر اشباع : ۹ گرم
توجه داشته باشید روغن کلزا یک منبع مناسب از ویتامین E میباشد که برای پوست و چشم بسیار مفید میباشد.
نسبت امگا ۳ به امگا ۶ در روغن کلزا بسیار مناسب است و به دلیل نسبت ۱ به ۲ در این روغن باعث شده این روغن را برای سلامتی بسیار مفید کند.
نگاهی به مقالات معتبر درباره روغن کلزا
عنوان مقاله : مروری جامع بر اجزای مفید برای سلامتی در روغن کلزا
روغن کلزا سومین روغن پرمصرف برای آشپزی در جهان است. کلزا به دلیل میزان بالای اسیدهای چرب غیراشباع، به ویژه اسیدهای چرب غیراشباع چندگانه، که ارزش غذایی زیادی برای آن ایجاد می کند، شناخته شده است. شواهد فزاینده ای وجود دارد که رژیم غذایی غنی از اسیدهای چرب غیراشباع مزایای زیادی برای سلامتی ارائه می دهند. اگرچه مصرف روغن کلزا در بسیاری از مناطق در سراسر جهان کاهش یافته است، اما باید توجه داشت به غیر از اسیدهای چرب غیراشباع، ۹ جزء کاربردی در روغن کلزا وجود دارد که به ضد میکروبی، ضد التهاب، ضد چاقی، ضد دیابت، ضد سرطان، محافظت کننده عصبی و محافظت از قلب کمک می کند. این ۹ جزء کاربردی عبارتند از ویتامین E، فلاونوئیدها، اسکوالن، کاروتنوئیدها، گلوکورافانین، ایندول-۳-کاربینول، استرول ها، فسفولیپیدها و اسید فرولیک که خود یا مشتقات آنها دارای خواص مفیدی برای سلامتی هستند.
نتیجه گیری روغن کلزا
این یک روغن آشپزی مناسب است که از روغن موجود در دانه های گیاه کلزا تولید می شود. روغن کلزا فشرده سرد با فشردن ملایم دانه ها تولید می شود و طعم ملایمی دارد و دارای چربی اشباع کم با نقطه دود بالا است البته این روغن به روش های دیگری نیز بدست میآید که مزایا و معایب خود را دارد.
حتما توجه داشته باشید روغن کلزا یکی از روغن های بسیار مناسب برای پخت و پز عمیق میباشد، این روغن حتما باید از برند های مناسب و معتبر خریداری شود برای همین ما به شما روغن کنجد کانولا مانیاد را پیشنهاد میکنیم.
صنایع غیر غذایی نیز به روغن کلزا علاقه مند هستند. روغن کلزا در تولید انرژی، تولید سوخت های زیستی نیز استفاده می شود و به عنوان افزودنی سازگار با محیط زیست در روان کننده ها عمل می کند.