تحقیق متخصصین مشاوره فردی نشان می‌دهد چاقی علاوه بر خطرات جسمانی که برای فرد ایجاد می‌کند بر سلامت روان هم تأثیر گذار است. گاهی داشتن اضافه وزن به دلیل مشکلات موجود در زندگی افراد است و نیاز به کمک گرفتن از خدمات مشاوره فردی لازم است. چاقی علاوه بر سلامت جسمانی بر خلق‌وخو وسبک زندگی فرد و برخورد با دوستان و اعضا خانواده هم تأثیر می گذارد و در بعضی موارد کمک گرفتن از مشاوره خانواده ضروری است. در این مقاله به بررسی جدیدترین یافته‌های علمی در مورد تأثیر چاقی بر سلامت روان و بهترین راهکار روانشناختی مبارزه با چاقی مزمن می‌پردازیم.
چاقی به چه معناست؟
با استفاده از شاخص توده بدنی یا همان BMI، که با استفاده از قد و وزن است، تناسب اندام را در افراد مشخص می‌شود. چاقی میتواند خطرات جدی و جبران ناپذیری برای افراد سالم به دنبال داشته باشد اما افرادی که درگیر بیماری‌های جدی مانند سرطان و دیابت هستند بیشتر در معرض خطر قرار دارند. جالب است بدانید که BMI معیار دقیقی برای میزان چاقی نیست و دارای محدودیت هایی است. عواملی مانند جنسیت، سن، نژاد و توده عضلانی بر رابطه BMI بدن میتواند تأثیرگذار باشد.
جدول طبقه بندی چاقی براساس BMI
| رتبه | BMI |
| کمبود وزن | ۵/۱۸ یا کمتر |
| وزن ایدهآل | ۵/۱۸ تا ۲۵ |
| اضافه وزن | ۲۵ تا ۳۰ |
| چاقی درجه۱ | ۳۰ تا ۳۵ |
| چاقی درجه۲ | ۳۵ تا ۴۰ |
| چاقی درجه۳ یا چاقی شدید | ۴۰ به بالا |
از نشانه‌های چاقی میتواند به اضافه وزن و چربی اشاره کرد که با اندازهگیری BMI مشخص می‌شود. اگر شاخص توده بدنی ۳۰ یا بیشتر از آن باشد، فرد دچار چاقی است. برای محاسبه این شاخص می‌توانید به متخصص تغذیه مراجعه کنید و در صورتی که چاقی و اضافه وزن شما مشخص شد، باید دلایل چاقی را بررسی کرده گاهی مشکلات فردی دلیل اصلی اضافه وزن افراد است و با مراجعه به مشاور فردی می‌شود برای برطرف کردن و درمان آن اقدام کرد. قطعا همراه بودن با یک متخصص دلسوز و کاربلد مشاوره فردی پیمودن این راه را برای شما راحت‌تر می‌کند.
رابطه چاقی و سلامت روان از منظر متخصص مشاوره فردی
چاقی به طور قابل توجهی احتمال ابتلا به اختلالات روانی را افزایش می‌دهد. همانطور که یک مطالعه اخیر در دانشگاه پزشکی وین نشان می‌دهد، این امر برای همه گروه‌های سنی صدق می‌کند، و زنان بیشتر از مردان در معرض خطر بیشتر بیماری‌ها هستند و در بسیاری از موارد مراجعه به مشاوره فردی ضروری است.
الما درویچ متخصص مشاوره فردی توضیح می دهد:
ما بیماران بستری شده در بیمارستانی در اتریش را از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۴ به منظور تعیین خطرات نسبی چاقی و بیماری‌های روانی و شناسایی تفاوت‌های جنسی معنی‌دار آماری تجزیه و تحلیل کردیم. در نتیجه، مشخص شد که چاقی به طور قابل توجهی احتمال ابتلا به طیف گسترده ای از اختلالات روانی را در تمام گروه های سنی افزایش می‌دهد. از جمله افسردگی، اعتیاد به نیکوتین، روان پریشی، اضطراب، خوردن و اختلالات شخصیت.
بهترین راه مبارزه با چاقی مزمن
طبق یک مطالعه جدید در مجله Heliyon که توسط Elsevier منتشر شده است، الگوها و عادات غذایی ناکارآمد در بزرگسالان دارای اضافه وزن و چاق میتواند توسط تجربیات اولیه زندگی که عمیقا در ویژگی‌های شخصیتی بیماران ریشه دارد، ایجاد شود. در نتیجه، مداخلات کاهش وزن مانند جراحی و درمان شناختی رفتاری ممکن است برای تضمین موفقیت طولانی مدت کافی نباشد. روانشناسان فردی از مدل طرحواره درمانی (ST) برای به دست آوردن درک عمیق‌تری از عملکرد عاطفی و روانی این افراد استفاده کردند.
باربارا باسیل، محقق ارشد مشاور فردی در زمینه چاقی، دکترای انجمن روانشناسی شناختی (APC)، دانشکده روان درمانی شناختی (SPC)رم توضیح داد:
در حالی که علل بیولوژیکی و محیطی چاقی به خوبی شناخته شده است، عوامل روانشناختی که ممکن است نشان دهنده استعدادهای مزمن باشند، کمتر مشخص هستند. نتایج مطالعه ما نشان می دهد که الگوهای غذایی ناکارآمد و عادات مرتبط با اضافه وزن و چاقی عمیقاً در ویژگی های شخصیتی بیماران ریشه دارد و مداخلات فعلی برای تضمین اثر طولانی مدت کافی نیست.
مفاهیم کلیدی در رویکرد طرحواره درمانی شامل طرحواره های ناسازگار اولیه، و راهبردهای مقابله با آن، ناکارآمد است. همه این‌ها در طول زندگی رشد می‌کنند و در اوایل کودکی و نوجوانی سرچشمه می‌گیرند، جایی که نیازهای اصلی عاطفی، مانند عشق و مراقبت، ایمنی، پذیرش، خودمختاری، تعیین محدودیت‌ها و غیره ممکن است به‌اندازه کافی توسط مراقبان و افراد مهم ارضا نشده باشند.
با استفاده از چارچوب طرحواره درمانی، محققین مشاوره فردی حالت‌های مقابله‌ای را در ۷۵ بیمار عادی، دارای اضافه وزن و چاق ارزیابی کردند. بزرگسالان دارای اضافه وزن و چاق در مقایسه با افراد با وزن طبیعی، طرحواره های ناسازگار و راهبردهای مقابله ای ناکارآمد بیشتری را گزارش کردند. علاوه بر این، محققان دریافتند که عوامل استرس زا باعث تغییر از یک حالت مقابله ای به حالت دیگر می شوند، که برخی از رفتارهای پرخوری مکرر و پرخوری را پیش بینی می‌کنند. طرحواره‌های ناکارآمد مشاهده‌شده در چاقی با مکانیسم‌های مقابله‌ای مرتبط است که منجر به افکار خودشکسته و نگرش‌ها و رفتارهای غذایی اجتناب‌کننده از احساسات می‌شود و با کمک مشاور فردی قابل درمان است.
پروفسور باسیل متخصص مشاور فردی و همکارانش بر این باورند که این درک عمیق‌تر از عملکرد عاطفی و روانشناختی بیماران چاق، با شناخت تأثیر تجربیات اولیه زندگی، ممکن است به پزشکان در ارتقای اثربخشی طولانی‌مدت مداخلات روانشناختی در آسیب‌شناسی‌های مرتبط با پرخوری کمک کند.
شناسایی طرح‌واره‌ها و حالت‌های ناسازگار منحصربه‌فرد هر بیمار اولین گام مداخله طرحواره درمانی است. برای کمک به بیمار برای مقابله با نیازها و احساسات آینده خود به روشی سالم‌تر، درمان ممکن است شامل موارد زیر نیز باشد:
- پرداختن و ارضای نیازهای عاطفی اصلی ناامید شده، در دل حالت کودک آسیب پذیر، در یک رابطه درمانی ایمن
- قدرت‌زدایی والد تنبیه‌گر و پیام‌های مخرب آن
- کاهش مکانیسم‌های مقابله‌ای ناکارآمد
- گسترش حالت بزرگسالان سالم
پروفسور باسیل نتیجه گرفت:
پرداختن به حالت‌های طرحواره واقعی و تجربیات اولیه مرتبط در یک محیط بالینی مراقبتی و محکم، مانند آنچه در تمرین ST استفاده می‌شود، ممکن است برای بیماران چاق ارزش خاصی داشته باشد.
سخن پایانی
تحقیقات نشان می‌دهند که روان‌درمانی، مشاوره و بررسی علل زمینه‌ساز چاقی می‌توانند مفید باشد. مشاور فردی میتواند با حرف زدن و آموزش، اعتمادبه‌نفس و اراده مراجعه کننده را تقویت کند. در خصوص افراد با اضافه وزن مزمن درصورتی‌که بیمار به داروهای روانپزشکی نیاز داشته باشد، یا لازم باشد که از رژیم غذایی تبعیت کند، روان‌پزشک و متخصص تغذیه هر دو باید دقت داشته باشند که دارو باعث افزایش وزن و رژیم غذایی باعث افت خلق‌وخو نشود. دوره درمان ممکن است با انجام تمرینات ورزشی و تکنیک‌های کاهش استرس تکمیل شود. درصورتی‌که دراین زمینه به کمک نیاز دارید، مشاوران، روانپزشکان کلینیک روانشناسی نیک مایند می‌توانند به شما کمک کنند.
